Nhắc đến cây rau đắng, chắc hẳn nhiều người không khỏi tò mò về công dụng của nó. Vậy cây rau đắng có vai trò gì trong việc hỗ trợ điều trị bệnh? Rau đắng có tác dụng cầm máu, chiết xuất ethanol giúp tăng quá trình đông máu.
Tìm hiểu về cây rau đắng
Rau đắng hay rau xương cá (Polygonum avicularae L.), tên khoa học là Polygonacae là cây cỏ sống, sống lâu năm, cao khoảng 10 cm, thân và cành nhẵn, màu đỏ tím, tỏa tia, mọc sát mặt đất. Các lá nhỏ, mọc so le, hình mác hẹp, mép hoàn toàn, nhẵn cả hai mặt, gân giữa nổi rõ và bẹ chính. Hoa màu hồng tím. Quả có 3 cạnh và chứa một hạt màu nâu. Từ đồng bằng đến miền trung và miền núi cao, rau đắng được trồng ở nhiều nơi, chúng thường mọc thành cụm trên các bãi hoa màu, ven sông, ven núi.
Rau đắng có các thành phần tinh dầu, tanin, axít silicic, oxalic, cafeic, galic; các glycosid: avicularosid, kaempferitrosid; các dẫn chất polyphenol: quercetin, kaemferol, quercitrin, esculetin, avicularin,…;dẫn chất anthranoid: emodin; các a xít amin: methionin, prolin, serin, treonin, tyrosin, phenylalanin; các loại đường, chất nhầy…
Vai trò của rau đắng trong chữa bệnh
Rau đắng có tác dụng cầm máu, chiết xuất ethanol giúp tăng quá trình đông máu. Tác dụng hạ huyết áp, tốt cho túi mật. Tác dụng lợi tiểu và hạ sốt. Tăng cường nhịp thở. Phân lập và ngừa thai cục bộ trong tử cung của động vật thí nghiệm. Ảnh hưởng của giun. Ức chế sự phát triển của liên cầu, lỵ trực khuẩn, trực khuẩn và nấm ngoài da.
Theo y học cổ truyền, rau đắng có tác dụng lợi tiểu, tiêu viêm, giải độc, sát trùng, chỉ ngứa. Trị các bệnh về đường tiêu hóa như kiết lỵ, táo bón hoặc đường tiết niệu như tiểu gắt hoặc viêm thận, viêm bàng quang, sỏi thận, phù thũng. Cách dùng và liều lượng, ngày uống 10 – 20g dạng thuốc sắc. Dùng ngoài, giã cây tươi để đắp.
Những chứng bệnh thường dùng cây rau đắng
– Rau đắng trị tiểu tiện ít và khó khăn, rau đắng 16g, xa tiền tử, mộc thông, tỳ giải, mỗi vị 12g, sơn chi tử 8g, sắc uống, ngày một thang.
– Rau đắng trị tiểu tiện rắt, buốt, rễ rau đắng, hạt ké vông vang, nhân trần, mộc thông, xa tiền tử, lá tre, mỗi vị 8g, đăng tâm thảo, thông thảo, mỗi vị 3g, sắc uống, ngày một thang.
Ngoài việc dùng cây rau đắng chữa tiểu buốt tiểu rắt, người bệnh cần chú ý tới vấn đề dinh dưỡng để có thể nhanh chóng cải thiện tình trạng bệnh.
– Rau đắng trị viêm bàng quang cấp tính, rau đắng 12g, tỳ giải, bồ công anh, mỗi vị 20g, sài hồ, hoàng cầm, hoạt thạch, cù mạch, mỗi vị 12g, mộc thông 6g. Nếu có triệu chứng đi tiểu ra máu, thêm sinh địa, chi tử (sao đen), bạch mao căn (sao đen), mỗi vị 12g.
– Rau đắng trị giun đũa ở trẻ em; lấy rau đắng tươi 100g, sắc uống, ngày một lần.
– Rau đắng trị ngứa hậu môn; phụ nữ ngứa âm hộ: lấy khoảng 200g rau đắng tươi; sắc lấy nước rửa, ngày 1 – 2 lần. Làm nhiều lần sẽ có kết quả tốt.
– Rau đắng trị mụn nhọt độc, quai bị sưng tấy; đỏ đau, lấy rau đắng tươi rửa sạch; thêm chút muối ăn giã nát, ngày đắp nhiều lần.
– Rau đắng trị nhiệt miệng: rửa sạch một nắm rau đắng rồi giã lấy nước cốt. Ngậm nước cốt đó trong miệng vài phút rồi nuốt từng chút một. Với trẻ em, các bé không chịu được đắng; thì có thể lấy đầu tăm bông thấm nước cốt cây rau đắng; rồi chấm lên vết loét cho bé.
– Rau đắng trị đau răng: cây rau đắng rửa sạch; sắc nước uống ngày 2 lần uống. Dùng khoảng 2 – 3 ngày sẽ thấy có hiệu quả.
Trích dẫn từ Thaythuocvietnam.vn
Phạm Ngân